احیای تمام خانه‌های تاریخی اردبیل به بخش خصوصی واگذار شد
مدیرکل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل گفت: با هماهنگی صندوق حفظ و احیای بناهای تاریخی وزارت میراث فرهنگی برای مرمت و احیای تمامی بناهای تاریخی این استان که مالکیت آنها دولتی بود، سرمایه‌گذار انتخاب شد.
حسن محمدی ادیب اظهار کرد: قرار است این بناها به صورت بلند مدت ۲۰ ساله در اختیار سرمایه‌گذار قرار بگیرد و این سرمایه‌گذاران در این بازه زمانی این بناها را به شکل اولیه بازگردانند.
وی افزود: در حال حاضر تمام بناهای تاریخی محدوده مرکزی شهر اردبیل غیر از خانه مبشری به سرمایه‌گذار واگذار شده و پیگیر هستیم خانه مبشری را هم به سرمایه‌گذار واگذار کنیم.
این مقام مسئول با بیان این که موضوع خانه اسماعیل بیگ متفاوت است، گفت: مالکیت این بنا شخصی است و مالک تمایلی برای نگهداری بنا ندارد و پیگیر هستیم با همکاری شهرداری و شورای شهر این بنا به عنوان خانه مشروطه احیا شود ، این بنا مسائل حقوقی دارد که پیگیر حل آن هستیم و از اعضای شورای شهر و شهرداری اردبیل هم تقاضا می‌کنم به صورت جدی‌تر موضوع را پیگیری کنند.
مدیرکل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل اظهار داشت: در جریان سفر مقام معظم رهبری به اردبیل در سال ۱۳۷۹ ایشان در بازدید از مجموعه تاریخی شیخ صفی‌الدین اردبیلی جملات ماندگاری مرقوم کردند که ما بر اساس این جملات در سال گذشته و به مناسبت رویداد اردبیل ۲۰۲۳ پروپوزالی تهیه و ارائه کردیم.
محمدی ادیب تصریح کرد: مقام معظم رهبری در این بازدید مرقوم کردند که این بنا و آنچه در آن است، آمیزه‌ای از هنر، سیاست و دیانت است ، اگر چه یادگار اصلی صفویه عشق و ارادت مردم ما به اهل بیت است اما این بنا و آنچه در آن است نیازمند توجه ویژه است و دولت باید با تمام توان به نگهداری آن همت گمارد.
وی اضافه کرد: در همین راستا پرونده‌ای به وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی و سازمان برنامه و بودجه ارائه شد که نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی ، استاندار و امام جمعه از آن حمایت کردند و در نهایت ردیفی به عنوان ردیف مستقل بودجه در لایحه ۱۴۰۳ برای نگهداری مطالعه و معرفی این مجموعه فاخر ایجاد شد.
محمدی ادیب اظهار کرد: در قالب طرح جامع مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی که به تایید سازمان یونسکو هم رسیده ، دولت متعهد به انجام اقداماتی شده است که از جمله آن می‌توان به نگهداری درست و اصولی از این بنای ۷۰۰ ساله اشاره کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اردبیل تصریح کرد: پس از گذشت ۷۰۰ سال از احداث این بنا لازم است امروز این بنا به صورت مستمر و روزانه تحت رسیدگی و مرمت قرار بگیرد ، از همین رو هر وقت مراجعه شود دیده می‌شود کاشی‌هایی که به هر دلیل فرسوده شده مرمت می‌شود و نیز آجر ، فرش‌ها، تزیینات یا آثاری که در آن به صورت موزه نگهداری می‌شود بازسازی می‌شود.
محمدی ادیب ادامه داد: همکاران اداره کل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل با تمام توان این مسئولیت را انجام دادند و در بازدیدهای مستمر کارشناسان وزارت میراث فرهنگی و یونسکو همیشه در این زمینه امتیازات عالی کسب کرده‌اند.
این مقام مسئول با بیان اینکه جهان امروز تشنه معنویت و معرفت است، گفت: اگر بتوانیم جایگاه شیخ صفی را به درستی تبیین و معرفی کنیم، موفق به احیای شکوه و عظمت تاریخ آن خواهیم شد.
وی با اشاره به ثبت زادروز شیخ‌العارفین شیخ صفی‌الدین اردبیلی در تقویم رسمی کشور اظهار کرد: شیخ صفی‌الدین اردبیلی علاوه بر مقام عرفانی وارسته، مقام فقاهتی هم دارد ، مقام معظم رهبری در جریان سفر سال ۷۹ به اردبیل در دیدار عمومی با مردم شیخ صفی را همتراز با سید ابن طاووس و ابن فهد حلی قرار داد ، البته مقام عرفانی شیخ صفی بر اساس نظر عرفا و مجتهدان بالاتر از بسیاری از عرفای دیگر است.
مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل ادامه داد: نتیجه این تلاش‌ها منجر به تشکیل حکومت صفوی شد و مقام معظم رهبری در دیدار با برگزارکنندگان کنگره سه هزار و ۴۰۰ شهید استان فرمودند که “اردبیل حق بزرگی بر گردن ایران دارد ، این حق هم از بابت ملی خدمت ماندگار اردبیل برای ایران انجام داده و هم از بابت معنوی و مذهبی”.
محمدی ادیب گفت: از نظر ملی قبل از اسلام ایران به عنوان یک امپراطوری شناخته می‌شد و حکومت مرکزی داشت اما بعد از اسلام کشور ملوک‌الطوایفی اداره می‌شد ، صفویه کل کشور را به نام ایران یکپارچه احیا و شکوه تاریخی آن را برقرار کرد و این مدیون شاهسون‌ها و قزلباش‌ها بود.
مدیرکل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل همچنین خدمت دیگر رسمی شیخ صفی را اعلام کردن حکومت تشیع ذکر کرد و افزود: هر چند ایرانیان از گذشته‌های دور مرید و پیرو اهل بیت بودند اما اینکه مذهب شیعه به عنوان مذهب رسمی کشور اعلام شود، برای اولین بار در صفویه اتفاق افتاد و این امر پشتوانه بسیار قوی برای حکومت صفویه شد ، بعد از آن بسیاری از علمای آن دوره به دعوت شاهان صفوی به ایران آمده و دوران شکوهمندی را در عرصه‌های علمی و فرهنگی رقم زدند.
محمدی ادیب خاطرنشان کرد: ثبت روز ملی شیخ صفی به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی استان اقدام ماندگاری بود که در شورای فرهنگ عمومی کشور هم ثبت شد و این نشان دهنده عظمت و بزرگی این شخصیت در تاریخ فرهنگ و مدنیت کشور است.
وی ادامه داد: در کنار آن ثبت جهانی مجموعه تاریخی شیخ صفی در یونسکو از اقدامات ماندگار است و این هم دلیل دیگری است نشان دهنده اهمیت این اثر تاریخی و معنوی است.
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل علاوه بر این در کتاب‌های درسی دوره اول و دوم متوسطه دانش‌آموزان با زندگی و نام شیخ صفی آشنا می‌شوند و اگر اهل تحقیق باشند می‌توانند اطلاعات بیشتری هم کسب کنند.
این مقام فرهنگی گفت: در ماه‌های اخیر گروه‌های مستندساز اقدام به ساخت مستندی چند زبانه (فارسی ، ترکی استانبولی ، عربی و انگلیسی) از مجموعه جهانی شیخ صفی کردند ، البته روند معرفی شیخ صفی باید یک اقدام مستمر باشد چرا که با یک مستند اهداف معرفی اردبیل شیخ صفی‌الدین اردبیلی و تاریخ و فرهنگ اردبیل محقق نخواهد شد و لازم است تولیدات بیشتر و خلاقانه‌تری در این زمینه ارائه شود.
وی در پایان در خصوص طرح برخی نگرانی‌ها و دغدغه‌های دوستداران میراث فرهنگی در خصوص تفاهم‌نامه اخیر اداره کل آموزش و پرورش استان با شهرداری اردبیل برای انتقال برخی مدارس واقع در هسته مرکزی شهر به خارج از محدوده مرکزی اظهار کرد: مجموعه مدارس واقع در هسته مرزی دو دسته هستند یک دسته به عنوان آثار تاریخی ثبت شده واجد ارزش تاریخی هستند و دسته‌ای دیگر واجد ارزش تاریخی نیستند.
محمدی ادیب اضافه کرد: حدود سه هزار دانش‌آموز در این منطقه تردد می‌کنند که به ویژه در ساعات ظهر ترافیک سرسام‌آوری به هسته مرزی شهر تحمیل می‌کنند و بر اساس تفاهم‌نامه اداره کل آموزش و پرورش استان با شهرداری اردبیل قرار شده مدارسی که واجد ارزش تاریخی نیستند به خارج از محدوده مرکزی منتقل شوند.
مدیرکل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل این اقدام را مثبت ارزیابی کرد و گفت: با این برنامه نه تنها آسیبی به بناهای تاریخی مرکز شهر نخواهد رسید، با ایجاد محدوده تنفس گاه شهری و پارک‌سوار گره ترافیکی در محدوده مرکزی شهر باز خواهد شد.