مبحث بیست و یک مقررات ملی ساختمان پدافند غیرعامل

مقدمه
در اجرای فرمایشات و منویات مقام معظم رهبری در تأکید بر لزوم اهتمام دولت به مسأله پدافند غیر عامل و ارائه تدابیر کارساز در این باب و عملی نمودن آنها، همچنین تأکید معظم له بر داشتن طرح پدافند غیر عامل برای کلیه پروژه ها و تأسیسات کشور و نیز در اجرای ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، وزارت راه و شهرسازی برای اولین بار اقدام به تشکیل کمیته تخصصی مبحث بیست و یکم مقررات ملی ساختمان به منظور تدوین مبحث ۲۱ مقررات ملی ساختمان با عنوان «پدافند غیرعامل» نمود.
مبحث بیست و یک مقررات ملی ساختمان شامل اصول و قواعدی است که در صورت به کارگیری آنها می توان به اهداف پدافند غیر عامل از قبیل افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری، ارتقاء پایداری ملی، تداوم فعالیتهای ضروری و تسهیل مدیریت بحران نایل گردید. در این مبحث که همانند سایر مباحث مقررات ملی ساختمان در سراسر کشور لازم الاجرا می باشد ضمن ارائه تعریف و مفهوم پدافند غیر عامل به ارائه دامنه کاربرد مبحث و همچنین به کار کرد پدافند غیرعامل در معماری، سازه و تأسیسات برقی و مکانیکی نیز پرداخته شده است. در این مقررات، ساختمان ها بر مبنای نوع کاربری آن، تعداد ساکنین یا شاغلان درون ساختمان، ارزش ساختمان و … به پنج گروه اهمیتی با درجه اهمیت ویژه (۱)، بسیار زیاد (۲)، زیاد (3)، متوسط (۴)، و کم (۵) طبقه بندی شده اند که مقررات ارائه شده در اولین ویرایش مبحث در حال حاضر صرفا در خصوص ساختمانهای گروه اهمیتی ۲، ۳ و ۴ ارائه گردیده است.
در فصول مربوط به الزامات پدافند غیرعامل در طراحی سازه به مشخصه های مکانیکی و دینامیکی مصالح مقاوم در برابر انفجار و سیستم های سازهای مقاوم در برابر انفجار پرداخته شده است. در تعیین بارهای انفجاری به منظور طراحی سازه های مقاوم در برابر انفجار ضوابط مندرج در مبحث ششم مقررات ملی ساختمان (بارهای وارد بر ساختمان) ملاک عمل می باشد. همچنین در خصوص ضوابط اختصاصی طراحی سازه های بتن آرمه و فولادی به مباحث نهم و دهم مقررات ملی ساختمان ارجاع گردیده است.
از آنجا که این مبحث برای اولین بار تدوین و ارائه گردیده، بی تردید دارای نواقص و کاستی هایی است که تقاضا دارد مهندسان و بهره برداران محترم نظرات ارزنده و سازنده خویش را جهت بررسی و لحاظ در ویرایش های بعدی به این کمیته ارسال نمایند.
غلامرضا هوائی رئیس کمیته پدافند غیرعامل