دکتر غلامعلی بسکی (۱۹۳۱ – ۲۰۱۹) پزشک و دوستدار محیط زیست ایرانی معروف به «پدر طبیعت» بود. بنیاد علمی دکتر بسکی یک بستر آموزشی در گنبدکاووس، شهری دورافتاده در نزدیکی مرز شمال شرقی ایران با ترکمنستان است. معماران زاو می گویند: «شهر برای حمایت از توسعه زندگی شهری حال و آینده خود به فضاهای عمومی و فرهنگی همه کاره نیاز دارد. برای برآورده کردن این نیاز، بنیاد علمی دکتر بسکی فضاهای سازگار با عملکردهای مختلف را ارائه می دهد.

هدف اولیه این بنیاد ارتقای جایگاه علمی گنبدکاووس با ایجاد کارگاه ها، آزمایشگاه ها و سالن کنفرانس کوچک برای دانشجویان و پژوهشگران بود. با این حال، نگرانی های اولیه در مورد قابل اجرا بودن پروژه در شهری دورافتاده که فاقد فضاهای شهری بود و نگرانی هایی در مورد محیط سیاسی محدود کننده ایران وجود داشت. سؤالاتی مطرح شد که آیا این پروژه دانشجویان و محققان را جذب و حفظ خواهد کرد یا خیر. تیم کارفرما و معماران به یک “رویکرد بین رشته ای تر و از نظر فرهنگی پر جنب و جوش” نیاز بود که تمرکز را به سمت تقویت جامعه محلی تغییر می داد.

بنیاد علمی دکتر بسکی ساختمانی همه کاره است که با طبقات با پلان باز طراحی شده است که نیازهای فعالیت های مختلف را با حداقل تغییرات، از جمله کارگاه های آموزشی، گردهمایی های حرفه ای، کنفرانس ها، نمایشگاه ها و همکاری های مشترک برآورده می کند: ماهیت انعطاف پذیر ساختمان تضمین می کند. برای جامعه کاربرانش مرتبط باقی خواهد ماند.

این انعطاف‌پذیری به ساخت و ساز بنیاد گسترش می‌یابد و رویکرد اقتصاد دایره‌ ای مشابه با تدبیر سنتی ایرانی را ترویج می‌ کند. معماران زاو این را «اقتصاد دایره‌ ای مادربزرگ» می‌ نامند و توضیح می‌ دهند: «این مدل با تبدیل منابع ساده و در دسترس به فضاهای ارزشمند، اقتصاد اجتماعی محلی را تقویت می‌ کند». رویکرد مادربزرگ، بسیاری از فروشگاه‌ ها را به دلیل کاربردی بودن و بهره‌ وری منابع تنظیم می‌ کند، و آنها را به شیوه‌ ای زیباشناختی می‌ بیند.

معماران زاو می‌گویند: «این پروژه شامل مواد موجود، صنایع دستی محلی، ویژگی‌های سایت و مناطق اطراف به عنوان منابعی است که به طراحی نهایی می‌ پردازند. ساختمان‌ های گنبد معمولاً از اسکلت بتنی و پرکننده بلوک‌ های سفالی استفاده می‌ کنند و معمولاً نمای‌ های جانبی ناتمام با پوشش‌ های سیمانی اکسپوزرا نشان می‌ دهند.

“این پروژه “تکتونیک صادقانه” و “زیبایی شناسی ناقص” را اتخاذ می کند.” این کار باعث حذف پرداخت های داخلی می شود و در نتیجه مصرف منابع کاهش می یابد، حداقل ضایعات، ساختار ساختمانی سبک تر و هزینه های ساخت کمتر می شود. همچنین موادی مانند تخته های گچی و پروفیل های فولادی را می توان در طول عمر فونداسیون حذف، جایگزین و مجددا استفاده کرد. انرژی های تجدیدپذیر توسط پنل های فتوولتائیک پشت بام تولید می شود و ساختمان از تهویه طبیعی استفاده می کند.

بنیاد علمی دکتر بسکی بر روی یک قطعه مثلثی ساخته شده است – آرایش فیزیکی سایت به تعیین طرح پلکانی مثلثی ساختمان کمک کرد. حجم بنیاد که برای هماهنگی با بافت شهری اطراف ساخته شده است، به تدریج از پنج سطح به دو سطح کاهش می یابد. یک حیاط طبقه همکف از طریق یک فضای سرپوشیده نیمه باز به خیابان متصل می شود. تراس های ساختمان میزان فضای سبز را گسترش داده و ساختمان را در سطوح مختلف به سمت شهر باز می کند.