- خانه
- معرفی پروژه
- طراحی معماری
- حضور در هرمز، مرکز فرهنگی رونگ
جزیره هرمز، گنبد نمکی بيضی شکلی است واقع در تنگهای به همين نام. ۸ کيلومتري بندرعباس است و ۴۲ کيلومتر مربع مساحت دارد. گرم و مرطوب و کم باران است. ۵۸۶۷ نفر ساکن دارد. هرمز داراي يک دانشگاه آزاد، يک کارخانه فرآوری خاک، يک انجمن حفاظت از محيط زيست و تعدادي بنای تاريخي است. جزيره از لحاظ اقتصادی فضايی و کالبدی زيست محيطي بسيار فقير و عقب مانده است. خاک هرمز قرمز است و کوههايی با خاک رنگی دارد. خاک های بينظيری که توسط گروههای مختلف برداشت می شود و بابت آن عوارضي به مردم داده می شود که در برابر غارت اين منبع ملی ناچيز است.
کارفرمای اين طرح در سال ۱۳۹۴ با هدف رونق بخشی فرهنگی به جزيره وارد شد. حضور او در جزيره به تدريج و پس از سپری کردن دشواری هايی، شکل برنامه ريزی شده تری به خود گرفت و قرار شد کار مشارکتی و پروسه محور پيش برود. پس از مطالعه اوليه، کارگاه هايی بين متخصصين برگزار شد و مشخص شد که هر حضور و ساخت و سازی برای به سرانجام رسيدن در هرمز نياز به همراهي مردم، همسازی با محيط زيست، خودکفايي و سهولت اجرا دارد و براي پايداری اقتصادی بايد در راستای گردشگري جزيره تعريف شود. مجموعه اقدامات عملی و تاکتيکه ای مداخله در جزيره، “حضور در هرمز” نام گرفت.
اين مجموعه اقدامات به شبکه ای از فعاليت ها می انجاميد که به همراه شبکه راه ها، زيرساخت گردشگری شهر را تامين مي کردند: مرکز آموزش و فرهنگسازی، مرکز اطلاعات توريستی، ايستگاه هاي اجاره دوچرخه، کافه و رستوران، مرکز مديريت بازيافت زباله، محل های اقامتی با استانداردهاي مختلف، فضاهاي عمومي شهری و ايستگاه مسافران اسکله. با قصد مهيا کردن فضاي دائمي براي اين فعاليتها و با توجه به نبود سيستم ساخت قابل قبول و در دسترس و حساسيت های مختلف بر نحوه ساخت و ساز در زمين های جزيره، ميبايست درباره فنآوری ساخت و چگونگی برخورد با جغرافی هرمز جهت گيری میشد، پس مطالعاتی روي شکل شناسی خطوط و عناصر تشکيل دهنده زمين جزيره صورت پذيرفت.
پس از يکی دو آزمايش به نظر تيم طراحی رسيد که سيستم خاک کوبيده و بخصوص ابرخشت نادر خليلی امکان بروزرسانی و شکوفايي در هرمز را دارد. سيستمی که هم به علت فنآوری خاکی، دوستداران محيط زيست را راضی ميکند و هم به عنوان يک فن ساخت هنوز به شکل عملگرايانه به معماری دائمي و کاربردي بدل نشده است. پروتوتايپ (نمونه) اين روش با تاکيد بر بدست آوردنِ سازماندهیِ فضای مطلوب و كيفيت فضايی منطبق بر سناريوی استفاده، ساخته شد و تصميم گرفته شد معماری در مناقشه خاک، نقش ذخيره کننده آن را داشته باشد و خود نيز به مثابه عوارض زمين باشد تا از سطح زمين هرمز کم نکند و در اختيار مردم باشد.
پس از آنکه مرکز مشارکت مردمی با معماری موقت برپا شد، اقدام بعدی ساخت ايستگاه دريايي جزيره بود. مجموعه ای که “رونگ” به معني موج بزرگ نام گرفت. اين مجموعه فصل مشترک بومی ها و گردشگران است و مرکز اطلاعات گردشگری، کافه و بليط فروشی را شامل مي شود، در حاليکه فعاليت های فرهنگی و آموزشی را نيز مديريت می کند. رونگ يک فضاي شهری است که می شود روی آن راه رفت و با شکل زمين جزيره هماهنگ است، در عين حال امروزی است و حضورش در هرمز باعث غرور هرمزيان است.
براي رسيدن به طرح، فنآوري سندبگ با تيرها و عرقچين های فلزي ترکيب شد تا محدوديت ارتفاعی ساختمان در اسکله رعايت شود و فضايی عمومي نيز براي شهر تامين گردد. پذيرفتن واقعيت مردم و مشارکت آنان، همسازي با اقليم، قابليت بازيافت و سرعت کارهاي اجرايي به همراه معاصرسازی فنآوری و زبان معماری باعث شد تا هرمزنشينان اين بار از حضور گروه استقبال کنند و از آن درزمان های مختلف استفاده کنند. شايد بتوان سياستهاي طراحي و اهداف ساخت اين پروژه را در چند سوال خلاصه کرد که از خودمان و از معماري پرسيده شده است و پاسخ آنها به شكل گيری فضاهايی بيانجامد كه جايگزين پيش فرض هاي ذهن پرتصويرِ معماران باشد. شايد سوالهايی که از خودمان و معماری مي پرسيم بتوانند فردای خوشايندتری برای زندگي مردم خلق کنند.
آيا معماری می تواند دوران پررونق هرمز را به آن بازگرداند؟
آيا معماری می تواند مانع ايجاد يک درگيری غيرضروری باشد؟
آيا معماری می تواند با حفاظت از منابع خاک به عنوان عامل فعال زيستمحيطی عمل کند؟
آيا تلاش پيشينيان (معمار خليلی) براي ساخت معماری موقت می تواند به راه حل دائمی شهري بدل شود؟
آيا معماری می تواند براساس خطوط طبيعی بسترش صورتبندی شود؟
آيا می توانيم پيش از وارد شدن به زمين، قدم هايمان را با آزمايش کردن تثبيت کنيم؟
آيا لزوما يک بنا بايد مرتفع باشد تا خط آسمان را متاثر کند؟
آيا زيبايي در چشم بيننده است؟
آيا معماري می تواند توسط مجموعه ای از پرسش ها، که در مورد يک جزيره فراموش شده هستند جهت بگيرد؟
” تمامی حقوق مادی و معنوی محتوا متعلق به پایگاه خبری جهان معماری می باشد “