- خانه
- معرفی پروژه
- طراحی معماری
- نمای بانک ملت شعبه پایلوت
بانک ملت با هدف تهیه طرح سازمانی نمای خود در بهمن ماه سال ۱۳۸۷ به معماران نام آشنا حبیبه مجدآبادی، کامران افشار نادری و علیرضا مشهدی میرزا مراجعه کرد. هدف کارفرما به دست آوردن طرح نمایی بود که بتواند در شهر شاخص بوده و معرف هویت بانک باشد. برای این منظور، نخست اطلاعات ده شعبه در اختیار مشاور قرار داده شد تا پس از بررسی موقعیت این شعب و شرایط متفاوت و گاه متناقض آنها محلی را انتخاب کند.
تیم طراحی یک شعبه را به کارفرما معرفی کرد که طرح نمونه در آن اجرا شود. بدین ترتیب، یک پروژه نمونه (Pilot) تعریف شد تا به منظور پژوهش و امکان سنجی طراحی و اجرا و مقرر شد طرحی ارائه شود که قابلیت تطبیق با وضعیت کلیه شعب بانک را داشته باشد و در صورت صلاح دید بانک، نمای مذکور در شعب مهم بانک ملت به کار گرفته شود.
با توجه به عملکرد بانک و تخصصی بودن موضوع پروژه، مطالعات طراحی نما و گزینه های طراحی حدود یک سال به طول انجامید. این مطالعات شامل سفر مشاور و بازدید از بانک های خارج از کشور به هزینه طراحان بود که به موازات طراحی پیش رفت و به تهیه مقالاتی در خصوص موضوع و ارائه آن در مجله معمار ۵۶ و سمینار شعب هوشمند بانک در اردیبهشت سال ۱۳۸۸ انجامید. به این ترتیب موضوع طراحی نمای یک بانک به یک موضوع تحقیقاتی برای تیم طراحی، تبدیل شد.
دستیابی به فرمی یکپارچه که علاوه بر نما یک مجسمه و نشانه شهری باشد و در عین حال نیازهای نمای بانک را به عنوان پوسته ای که محافظ بانک و معرف هویت سازمانی بانک است تامین کند. مهمترین اصل در طراحی نما، طراحی پوسته ای یکپارچه بود که تمام بخش های آن مکانیزم و فرم مشابهی داشته باشند و از تفکر ترکیب عناصر ی نظیر درب، پنجره، بازشو و… روی نما پرهیز شود. پوسته ای که همه نیازها را به تنهایی برآورده کند. نیاز به محافظت و ایمنی، نیاز به عبور نور و دید و نیاز ورود و خروج به بانک.
ابتدا ، با ترسیمات کامپیوتری و بررسی خانواده فرم های “سری” و “ارگانیک” امکان سنجی شدند. در قدم دوم، با توجه به ساده بودن مبانی ترسیمی طرح، تمریناتی روی سطوح قابل انعطاف مختلف انجام شدند و دست آخر از طریق ایجاد برش هایی موازی بر روی یک کاغذ A4 و تا زدن قسمتهای برش خرده، اولین نطفه فرم مورد نظر شکل گرفت. اگر این کاغذ را بخشی از نما فرض کنیم، تا کردن خطوط برش، امکان ورود نور را به فضای داخل فراهم می آورد، در حالیکه سطوح تا خورده، استقامت بهتری را در مقابل خمش عناصر افقی در اثر نیروی جاذبه یا سعی در نفوذ به داخل شعبه به منظور سرقت را فراهم می آورند.
در مرحله بعد انتخاب مصالح مناسب برای نما صورت گرفت، مصالحی که ارزش های فرم را بیان کرده و در عین حال مورفولوژی نما ویژگی ها و خواص طبیعی آن مصالح را ارزش گذاری کند. در اولین بررسی فلز به دلیل قابلیت خم شدن و برش مورد توجه قرار گرفت و در مرحله دوم مس، به خاطر رنگ گرم و آشنای آن انتخاب شد. برای اینکه هویت و چهره بانک در اثر گذشت زمان دستخوش تغییرات غیر قابل پیش بینی نشود از مس مقاوم در مقابل اکسیده شدن که رنگ آن همواره ثابت است استفاده شد. (نوعی ورق مس که با لایه pvdf مقاوم در برار اکسید شدن پوشیده شده است.) از آنجا که نماهای شهر تهران با هاله ای از تنالیته های رنگ خاکستری پوشیده شده متریال مس این قابلیت را داشت که ساختمان را از محیط اطرافش کاملاً متمایز کند.
پروسه تهیه نقشه های اجرایی در مقایسه با یک ساختمان عادی کاملاً متفاوت بود در هر مقطع عمودی از نما، زوایای ورق ها در حال تغیر است و در واقع این نما صدها مقطع عمودی متفاوت دارد. راه حل اجرای این پروژه تهیه مقاطع اجرایی یا نقشه جزئیات نبود. بنابراین علاوه بر جزئیات اجرایی دستورالعملی برای نحوه کنار هم قرار گرفتن قطعات پازل نما تهیه شد. بدین ترتیب کدها و رقوم و یک دستورالعمل اجرایی جایگزین نقشه های فاز ۲ شدند. این نما از ۲۸۵ قطعه( شاخه) ورق خم شده مس تشکیل شده که هر یک مشخصات منحصر بفردی دارندکه در زیرزمین کارگاه دسته بندی شدند و بر اساس جدولی که چیدمان پازل را مشخص می کرد محل نصب هر یک از قطعات معین می شد.
یکی از روش های متداول اجرا در پروژه های مهم و پیچیده نمونه سازی از بخش های مختلف جزییات است. در یک چنین پروژه هایی نمونه سازی موجب پیش بینی هزینه ،کاهش زمان اجرای پروژه و جلوگیری از اتلاف مصالح می شود. بدین ترتیب پیشرفت کار تیم طراحی به موازات کارگاه تحقیقاتی ساخت نمونه ها صورت گرفت. لازم به ذکر است نمونه های متعددی از جزئیات نما در مقیاس واقعی پیش از اجرای جزئیات اصلی ساخته شد و بحث تحقیقاتی بودن پروژه به مطالعه جزئیات نیز کشیده شد.
سعی تیم طراحی در این بود که پروژه تبدیل به یک الگو و نمونه طرح و ساخت به روش صنعتی گردد. نوع تیپ بندی ورق ها به شکل مدولار بوده و از مرحله تهیه، خم و مونتاژ ورق به سازه آلومینیومی تا روش های نصب به شکل مونتاژ با قابلیت تعویض، رگلاژ با سیستم پیچ و مهره از جمله رویکرد های ویژه طراحان آن بشمار می آید. هدف دستیابی به یک پروتوتایپ نما بود که با حفظ ویژگی های زیبایی شناسی که ارائه می دهد قابل تطبیق با شرایط متفاوت و موقعیت های مختلف شعب بانک باشد.
۱) برخورداری طرح از هویتی شاخص و قابل شناسایی
۲) قابلیت انطباق طرح با شرایط مختلف شعب
۳) عدم وابستگی طرح به محیط اطراف
۴) توجه به مسائل فنی
۵) استقلال پوسته از سازه نگهدارنده
۶) توجه به مسائل ایمنی و ضواط بانک
۷) قابلیت تولید صنعتی نما
۸) سایر جزییات نظیر مکانیزم قرقره و وزنه در ورودی، جایگذاریATM ، نوشتار تابلو و لوگو ی بانک و …
” تمامی حقوق مادی و معنوی محتوا متعلق به پایگاه خبری جهان معماری می باشد “