پشت بام …

در پست و بلند بام وزشي انساني بود. نفس بود. هوا بود. اصلاً فراموش مي شد كه بام پناهي است براي « آدمي كه از باران و آفتاب بيم دارد» روي بام هميشه پابرهنه بودم. پابرهنگي نعمتي بود كه از دست رفت. كفش ، ته مانده ي تلاش آدم است در راه انكار هبوط. تمثيلي از غم دورماندگي از بهشت. در كفش چيزي شيطاني است. همهمه اي است ميان مكالمه ي سالم زمين و پا. من اغلب پابرهنه بودم. و روي بام هميشه زير پا زبري كاهگل جواهر بود.

اطاق آبی – سهراب سپهری

بستر

موقعیت پروژه خرپشته و پشت‌بام ساختمان دو طبقه‌ی یک خانه مسافر است که در محدوده تاریخی جنوب مسجد جامع عباسی و میدان نقش جهان قرار گرفته. محدوده‌ای که سالهاست هر روز بخشی از بافت خود را به ساختمانهایی جدید و البته با ارتفاع محدود به ۶ تا ۹ متر میدهد.

موضوع

در گذشته نه چندان دور مردم اصفهان از پشت‌بام به عنوان یکی از فضاهای خانه _ شهر استفاده می کردند؛ از خواب تابستانی در پشه‌بندها تا معاشرتهای همسایگی و نگهداری کبوتر و… که تصویر آن با فیلم قصه‌های مجید در ذهن نسل های بعد یادآوری می شود. اما امروزه این بامها تبدیل به مکانی برای کولرها ، دیش‌های ماهواره ، تانک آب و اشیاء بلا استفاده شده است. امروز با توجه به موقعیت منحصر به فرد اغلب این ساختمانها چگونه میتوان ازپتانسیل این فضاهای از یاد رفته در زمان معاصر استفاده کرد؟   آیا میتوان بافت محله تاریخی را با توجه به وضع موجود گسترش داد؟

ایده اصلی

امروزه اگرچه آن خانه‎‌های کوچک و نقلی ولی دلباز و روح افزا کمتر هستند و جایشان را آپارتمانهایی دو سه واحدی گرفته که هیچ تاثیری از کانتکس اطراف و بناهای شاخص نمیگیرند. چشم انداز این افزونه (addition) را می توان به عنوان یک نمونه اولیه (prototype) برای باز استفاده از این فضاهای از یاد رفته در محدوده های تاریخی در نظر گرفت. گویی که طرح جامعی برای شهری بر روی شهر با عنوان شهر بام پیشنهاد بدهیم.

جزییات طراحی

برای تبدیل خرپشته به فضای قابل اقامت برای مهمانان ابتدا کانالها، کولرها ولوله‌های تاسیساتی و دیوارهای اضافه را تا حد امکان حذف و یا ساماندهی کردیم. سقف را با تقویت سازه حدود یک متر کنسول کردیم و یک پنجره بازشو در سرتاسر جبهه شرقی قرار دادیم تا هم با بازشدن آن فضای درون و بیرون یکدست شود و هم حداکثر امکان دید و ارتباط با بافت اطراف برای خرپشته فراهم باشد. با قرار دادن درب ورودی در پاگرد طبقه پایین تر، حذف دیوارهای اضافه دستگاه پله و عریض کردن  کف پله ها همچنین قراردادن یک نورگیر در سقف آن، فضایی دنج برای تجربه های اتفاقی  به وجود آوریم. با توجه به بافت قالب بستر و ایجاد فضای آشنا و نو، کل دیوارها و کف داخل و بیرون را با آجر، فرش کردیم.